Bantaba


NACIONES UNIDAS (2001): Situación de la Mujer en el Mundo 2000. Tendencias y estadísticas. Nueva York: Estadísticas e indicadores sociales, serie K, nº 16.

Txosten honek, munduan zehar arlo ezberdinetan emakumezko eta gizonezkoen egoeraren gaineko estatistika eta adierazle gaurkotuak eskaintzen du: biztanleria, familia, osasuna, hezkuntza eta komunikabideak, lana, politika eta giza eskubideak. “Situación de la Mujer en el Mundo” delakoa aurki daitezkeen datuen bilduma osoa eta fidagarria da eta baita ere, generoaren arabera sailkaturiko informazio iturria.

HERNÁNDEZ, I. (1999): "Desigualdad de género en el Desarrollo". En Globalización y Género. Madrid: Síntesis.

Artikulu honek, ikusezintasun eta bazterketa jasan ondoren, garapen prozesuan emakumezkoek emandako aurrerapausuak aztertzen ditu: aurrekariak, zergatiak, noiz eta nola sortu zen emakumeen ardura garapenarekiko. Vandana Shibari jarraituz hiru globalizazio epealdi azaltzen ditu: kolonizazioa, modernizazioa eta boteretze garaia.

LAGARDE, M. (1996): Género y feminismo. Desarrollo humano y democracia. Madrid: Horas y Horas.

Liburu honetan, paradigma berrien eraketan emakumezkoen beharrak, interesak eta alternatibak planteatzen dituzten erronkak zehazten dira. Horrela, giza garapena ez dago ulertzerik emakumeentzat ez bada ere eta demokrazia beste ezer baino lehenago genero demokrazia dela aitortu behar da.
Genero ikuspegia, gizarte ordena nagusiaren ikuspegitik, garapenaren atzerapena, miseria eta injustiziaren arteko loturak frogatzeko baliagarria suertatzen da. Aldi berean, baliagarria da ere ulertzeko zergatik dagoen gizarte disparekotasun gutxiago gizonezko eta emakumeen arteko harremanetan aurrerapen demokratikoak eman diren tokietan.

ZABALA, I. (2001): “El desarrollo humano desde una perspectiva de género”. En Ensayos sobre el Desarrollo Humano. Barcelona: Icaria.

Artikulu honetan zera aztertzen da, 70eko hamarkadaren ondoren, garapenaren diskurtsoan nola ikusi den generoa eta nola kontuan hartu diren emakumezkoen ardurak. 90eko hamarkadan plazaratutako giza garapenaren ikuspegian kokatzen da, hauxe ikuspegirik egokiena baita garapena generoaren ikuspegitik aztertzeko.
Garapenaren inguruan feministek duten ardurekin alde amankomunak aurkitzeko ikuspegi honen posibilitateak aztertzen dira. Bestalde, giza garapenaren txostenetan ikuspegi honen aplikazioak dituen mugak eta genero adierazleek dituzten hutsuneak ere jorratzen dira.

MOSER, C. (1995): Planificación de Género y Desarrollo. Teoría, práctica y capacitación. Lima: Red Entre Mujeres/Flora Tristán.

Liburu honek generoa eta garapenaren arteko erlazioak aztertzen ditu eta genero plangintzan lan egiteko kontzeptuak eskaini ere, horretarako tresna eta teknikak identifikatuz. Honez gain, genero plangintzan formakuntzak duen garrantzia eta botere banaketaren inguruko eztabaidan emakumezkoen erakundeek jokatzen duten zeregina azpimarratzen du.

KABEER, N. (1998): Realidades trastocadas. Las jerarquías de género en el pensamiento del desarrollo. Mexico: Paidós.

Naila Kabeer-en liburu honek garapen eta feminismoari buruz ematen ari diren eztabaida teorikoak baloratzen ditu, hau da, “emakumeak” eta “genero harremanak” ikuspegien esanahi eta eraginak, generoari dagozkion beste ikuspegi alternatiboak ahaztu gabe. Lan horretan gainera, garapenaren teoriaren oinarrian dauden aurreiritziak azpimarratzen ditu “erabaki hartzeak” eta “etxe unitateak” bezalako kontzeptu mikroekonomikoak erabiliz. Azkenez, hainbat garapen politika aztertzen ditu: biztanleria politika, boterea eta boteretzea eta trebakuntza.

GRUPO INTERINSTITUCIONAL GÉNERO Y AGRICULTURA (1999): Cómo aplicar el enfoque de género en los programas de desarrollo rural. Managua: SIMAS-PROMIPAC

Dokumentu hau kontzeptu, hausnarketa eta analisiaz osaturik dago, baina bereziki genero ikuspegitik diagnostikoa, plangintza, ebaluazioa eta jarraipena egiteko tresnak eskaintzen ditu. Dossier hau, nekazal giroan bizi diren emakume zein gizonezkoen berezitasun eta interesetan kokatzen da.

LÓPEZ MÉNDEZ, I. y B. SIERRA LEGUINA (2001): Integrando el análisis de género en el desarrollo. Manual para técnicos de cooperación. Madrid: IUDC/UCM.

Eskuliburu honek genero analisiaren kontzeptua eta bere elementu nagusiak garapenerako lankidetzaren aldeko ekimenetan, jorratzen du. Honez gain, proiektuaren zikloaren etapetan eta marko logikoaren ikuspegian genero analisia sartzeko hainbat argibide ere eskaintzen ditu.

BARRIG, M. y A. WEHKAMP (ed.) (1994): Sin morir en el intento: Experiencias de Planificación de Género en el Desarrollo. Lima/La Haya: NOVIB/Red Entre Mujeres.

Garapen proiektuetan generoaren dimentsioa ezartzeko bidean, aholkulari lanetan ari diren emakumezkoek, kanpo aholkulariek eta agentzietako funtzionariek izandako esperientziak argitzen ditu. Besteak beste, honako hauek jorratzen ditu, generoaren aspektu kontzeptualak, autonomia kontzeptua aldakuntza estrategiaren adierazle gisa, garapen instituzionalaren ahalmen eta mugak, genero ikuspegia aplikatu duten GGKE-en indartzea, eta genero adierazleen formulazioa planifikazio prozesuaren parte bezala.